COVID-19 zamanında kirli hava sağlığımız için daha da tehlikeli olabilir.
Hava kirliliği Türkiye’de trafik canavarından 8 kat daha fazla insan öldürüyor. Peki Türkiye’nin en temiz ve en kirli şehirleri hangileri?
Hava Kirliliği Hepimizi Etkiliyor
Hava kirliliği muhtemelen insanlar ateşin gücünü ilk kez öğrendiklerinde başladı ve endüstrinin, otomobillerin ve enerji santrallerinin modern laneti haline geldi.
Bugün, yani COVID-19 zamanında kirli hava sağlığımız için daha da tehlikelidir. Salgın , yalnızca Türkiye’de binlerce insanın ölümüne neden olmakla kalmadı , aynı zamanda Ulusal Çevre Sağlığı Bilimleri Enstitüsü’ne (NIEHS) göre, nüfusun bazı kesimlerini en aza indiren önceden var olan koşulların çoğu COVID kaynaklı ciddi komplikasyon riskinin artması, hava kirliliğine uzun süreli maruz kalma ile alakalı olabilir.
Türk Toraks Derneği açıklamasına göre, Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği oranlar bazında havası tek temiz kent Rize oldu. En kirli noktalar İstanbul’da Göztepe, Esenyurt ve Aksaray; Ankara’da Sıhhiye ve Kayaş; İzmir’de ise Bornova ve Bayraklı oldu.
İstanbul’da Esenyurt, Göztepe ve Aksaray kirlilik açısından gidilmeyecek şehirlerin başında geliyor, hatta bu şehirlerden birindeyseniz ve sağlığınız herşeyden önemliyse kaçın durmayın.
Listeye baktığınızda Giresun, Rize, Bingöl, Ardahan, Şanlıurfa, Mersin, Tekirdağ gibi illerin hava bakımından daha temiz ve yaşanılabilir olduğunu görüyoruz.
Aslında Çözüm basit, Hava kirliliğini yapan En başta Motorlu taşıtlardır. Mecbur olmadıkça kullanılmayan motorlu taşıt havanın temizlenmesine yardımcı olur. 1960 Lar yada daha öncelerinde Araba ülkemizde daha az olduğundan daha az hava kirliliğine sahiptik, bu da insanların Hayattaki ortalama yaşlarını daha yüksek bir sayıda tutuyordu.
Aynı sorunu amerika’da yaşıyor…
Findcare , 2000-2016 arasındaki hava kirliliği verilerini kullanarak , Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ilçelere göre bir hava kirliliği haritası oluşturdu . İnce partikül madde kirliliğine – tipik olarak arabalar, endüstri ve enerji santralleri tarafından oluşturulan havadaki sıvı damlacıklarıyla karışan partiküller – solunabilir – Findcare ortalama PM 2.5 kirliliğine göre ilk 10 ilçeyi sıraladı .
Sonuçlar
Aşağıdakiler, Amerika Birleşik Devletleri’nde hava kirliliği EPA standardı olan 12,0µg / m3’ün üzerinde olan ilk on ilçedir:
10. Clayton County, Georgia – 13,7 μg / m ^ 3, EPA standardının% 14,2 üstünde
9. Jefferson County, Alabama – 13,8 μg / m ^ 3, EPA standardının% 14,6 üstünde
8. Hamilton County, Ohio – 13,8 μg / m ^ 3, EPA standardının% 14,9 üzerinde
7. Vanderburgh County, Indiana – 13,8 μg / m ^ 3, EPA standardının% 15,2 üzerinde
6. Fulton County, Georgia – 13,8 μg / m ^ 3, EPA standardının% 15,2 üstünde
5. Marion County, Indiana – EPA standardının% 14,3 μg / m ^ 3,19,3 üzerinde
4. Tulare County, California – 14,5 μg / m ^ 3, EPA standardının% 20,8 üzerinde
3. Fresno County, California – 15,5 μg / m ^ 3, EPA standardının% 29,2 üstünde
2. Los Angeles County, California – 15,7 μg / m ^ 3, EPA standardının% 31,0 üstünde
1. Orange County, California – 15,8 μg / m ^ 3, EPA standardının% 31,6 üstünde
Hava Kirliliğine Uzun Süreli Maruz Kalma
Harvard Üniversitesi’ndeki bilim adamları tarafından yapılan bir araştırma , ince parçacıklı matlara uzun süreli ortalama maruz kalmanın, Amerika Birleşik Devletleri’nde COVID-19’dan ölme riskinin daha yüksek olmasıyla ilişkili olup olmadığını inceledi. PM 2.5 verilerini , 2020 baharında 3.000’den fazla ilçedeki Johns Hopkins Üniversitesi’ndeki COVID-19 ölüm sayısı ile karşılaştırarak, bu tür kirliliğe uzun vadeli ortalama maruz kalmanın COVID-19’dan daha kötü sonuçlarla ilişkili olduğunu buldular.
